تبریز و چالش های ترافیکی

به گزارش عاشقان علم الکترونیک، خبرنگاران/آذربایجان شرقی شاید برای شما هم اتفاق افتاده باشد که برای یک جلسه و یا کاری مهم، با عجله و کمی هم زودتر از خانه خارج می شوید تا زودتر به مقصد موردنظر برسید، اما تردد سنگین خودروها در برخی مسیرهای شهر هم وقتتان را می گیرد و هم حوصله و به اصطلاح اعصابتان را.

تبریز و چالش های ترافیکی

هر چند که شهر تبریز به نسبت سایر کلانشهرها، به عنوان شهری آرام شناخته شده، اما طی سال های اخیر افزایش میزان تردد خودروها و همچنین برخی نقایص زیرساختی باعث به وجود آمدن مسائلی ترافیکی شده است. کمربندی های حاشیه شهر و اتوبانها نیز گاه کفاف تردد حجم زیاد خودروها را نداده و در برخی اوقات شاهد ترافیک های نسبتا سنگین در این محورها هستیم و چنین به نظر می رسد که تبریز هم در حوزه ترافیک، در حال طی کردن راه کلانشهرهایی مثل تهران باشد.

نبود سیستم حمل و نقل عمومی مناسب و کافی نیز موجب شده حتی با وجود گرانی بنزین، اغلب مردم ترجیح دهند که با خودروی شخصی در محل کارشان حاضر شوند که البته با شیوع کرونا این موضوع برجسته تر شده است. تردد اغلب مردم با خودروهای تک سرنشین در خیابان هایی که با پیش بینی این حجم از تردد خودرو ایجاد نشده اند، موجب شده تا خیابان های تبریز کم کم شبیه خیابان های تهران شود، ولی در این خصوص جای بررسی دارد که آیا روح و روان مردم هم ظرفیت پذیرش این حجم از ترافیک و معطل ماندن در خیابان ها را دارد؟

تردد حدود یک میلیون خودرو در سطح شهر تبریز

معاون حمل و نقل و ترافیک دفتر فنی استانداری آذربایجان شرقی در این خصوص در گفت وگو با خبرنگاران با بیان این که حدود یک میلیون خودرو در سطح شهر تبریز تردد می کنند، می افزاید: سه و هفت دهم میلیون سفر به صورت روزانه در تبریز اتفاق می افتد و بخش حمل و نقل عمومی نیز متاسفانه کاهش یافته و آمار تلفات درون شهری هم در حال افزایش است.

صادق رضاپور به کمبودهای حاکم(تجهیزات و...) در حوزه پلیس راهور هم اشاره می کند و می گوید: در ماده 108 قانون احکام دائمی برنامه های توسعه کشور صراحتا اشاره شده که در کلانشهرها باید بحث تجهیز ماشین آلات و... از طریق شهرداری ها با تامین اعتبار اتفاق بیفتد. متاسفانه تا به امروز، ماده 108 در تبریز اتفاق نیفتاده است.

وی بیان می کند: بر اساس ماده 23 قانون نحوه رسیدگی به تخلفات و جرایم رانندگی، 60 درصد از وصولی جرایم رانندگی باید متناسب با این که جریمه در شهرها به وقوع پیوسته یا خارج شهر، به شهرداری ها، دهکمک ها و سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای پرداخت شود که متاسفانه پرداخت نمی شود. آقای استاندار شخصا پیگیر این موضوع بوده و نامه ای هم در این رابطه ارسال کردند.

رضاپور با بیان این که متاسفانه مسائل اعتباری موجود در سطح کشور، دامن گیر بخش ترافیک هم می شود، تاکید می کند: حتما باید توزیع اعتبار ماده 23 لحاظ شود، چراکه اگر این اعتبارات با توجه به گستردگی شهرها لحاظ شود، می توان اقدامات موثری در حوزه ترافیک انجام داد.

وی با تاکید بر این که عمده بحث ما در حوزه ترافیک شهر تبریز جابه جایی زود به زود مدیران حوزه ترافیک است، اضافه می کند: در حالی که متولی ناوگان حمل و نقل عمومی در شهر تبریز حداقل باید 10 سال ثابت بماند و با تسلط و آشنایی کامل با سیستم، برنامه ها را پیش ببرد.

طرح های توسعه باید ترافیکی محور باشد

معاون حمل و نقل و ترافیک دفتر فنی استانداری آذربایجان شرقی می گوید: طرح های توسعه ما باید ترافیکی محور باشد و در دفتر فنی و وزارت کشور نیز نهضتی ایجاد شده که بر اساس آن، طرح های توسعه شهرها باید ترافیکی محور باشد. نگرش ما این است که در کمیسیون ماده 5، کاربری ها بر مبنای ترانزیت محور دیده شده و توسعه بر مبنای حمل و نقل باشد.

رضاپور با بیان این که مباحث فرهنگی نیز یک بخش موضوع بوده و بسیار اهمیت دارد، اما این نوع مباحث، بلند مدت و زمانبر هستند، ادامه می دهد: متاسفانه بحث های فرهنگی اعمال شده در شهرها بلندمدت نبوده و به صورت کوتاه مدت است و همین امر آفت شهرها و مدیریت هاست، به عنوان نمونه مدیران دلسوز یک برنامه، کمپین و... را شروع می کنند اما شش ماه بعد با جابجایی مدیر، تمامی این برنامه ها نیز کنار می رود.

وی با بیان این که مباحث فرهنگی باید در بستر مهدکودک ها، مدارس، دانشگاه ها و... به مردم آموزش داده شود، می گوید: این آموزش ها باید به سرفصل کتب آمده و حرکت هایی در سطح ملی در این رابطه انجام شود. همچنین در بحث فرهنگ سازی باید چارچوپ هایی به عنوان ملاک گذاشته شود تا مدیر، مسئول و... همگی رعایت کنند؛ سرفصل های آموزشی نیز باید تخصص محور و اقلیم محور باشد و متناسب با اقلیم(هوای بارانی، برفی و...)، آموزش داده شود.

وی با بیان این که نباید فاکتورهای اجتماعی را در بحث فرهنگ سازی نادیده گرفت، اظهار می کند: تنش های اجتماعی، نبود امنیت شغلی و... همگی بر فرایند فرهنگ سازی اثرگذار بوده و در بررسی آمار تصادفات می بینیم که یک طرف ماجرا، ناهنجاری های اجتماعی است و باید اقدامات تخصصی در این رابطه انجام شود.

باید شبکه توزیع بار با شبکه های فرعی به صورت علمی جانمایی شود

رضاپور با ارائه پیشنهاداتی برای حل مسائل ترافیکی شهر تبریز، اظهار می کند: حتما باید شبکه توزیع بار با شبکه های فرعی به صورت مطالعه شده و علمی جانمایی شود، سهم حمل و نقل ترکیبی با توجه به فعالیت مترو باید سهم بندی شده و اینگونه نباشد که در یک جهت زیر خیابان مترو و بالای خیابان نیز بی ارتی حرکت کند و باید ایستگاه های ترکیبی ایجاد شود.

معاون حمل و نقل و ترافیک دفتر فنی استانداری آذربایجان شرقی ادامه می دهد عزم معاونت عمرانی استانداری در حوزه توزیع کاربری ها خصوصا جاذب سفر است، چراکه این امر بسیار مهم بوده و تمامی برنامه ریزی ها برای مدیریت ترافیک با یک توزیع کاربری نامناسب مثل لاله پارک، ستاره باران و... برهم می خورد، بر این اساس باید در کمیسیون ماده 5 طرح ها از بعد ترافیکی مطالعه شود.

وی با بیان این که معاونت عمرانی استانداری بر روی پروژه طراحی شده برای پادگان ارتش نیز توجه جدی دارد، خاطرنشان می کند: این محل 50 هکتار مساحت دارد و آن گونه که پروژه خدماتی تجاری در این محل تعیین شده، آینده شهر را قفل خواهد کرد و بر این اساس توجه ویژه ای در این رابطه داریم.

اهمیت نوسازی و تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی در حوزه ترافیک

وی با اشاره به اهمیت نوسازی و تجهیز ناوگان حمل و نقل عمومی در حوزه ترافیک، اظهار می کند: شهرداری ها و دولت یک سری وظایف در حوزه نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی بر عهده دارند و متاسفانه حدود پنج الی شش سال است که سهم دولت در نوسازی ناوگان که حدود 81 درصد است، پرداخت نشده و این بدان معناست که 1300 دستگاه ناوگان حمل و نقل عمومی امروز 600 دستگاه شده و جایگزین و نوسازی انجام نشده است؛ همچنین سیاست خاصی برای حمایت از رانندگان بخش تاکسی در حوزه نوسازی وجود ندارد.

رضاپور با بیان این که در سطح شهر، حمل و نقل پاک و یا انسان محور مثل دوچرخه سواری، پیاده روی و... نیازمند توجه جدی است، اما به لحاظ ساختاری بستر لازم برای تخصیص سهمی از حمل و نقل به این بخش فراهم نیست، می گوید: تحریم ها و تورم لجام گسیخته نیز بخشی از نوسازی ناوگان و بروزسازی شبکه را با مشکل روبرو کرده و دوربین پلاک خوانی که تا دیروز با 40 میلیون وارد سیستم می شد، اکنون بیش از یک میلیارد تومان قیمت دارد. همچنین افزایش تعرفه های خدمات مبتنی بر انتقال دیتا نیز از دیگر مسائل بوده و نیازمند توجه است.

کاهش 40 درصدی ترافیک در هسته مرکزی تبریز با اجرای طرح زوج و فرد

وی با بیان این که طبق آخرین بررسی ها، طرح زوج و فرد باعث کاهش 40 درصدی ترافیک در هسته مرکزی شهر تبریز شده است، تشریح می کند: این طرح به طور کامل در هسته مرکزی شهر اجرا می شود، البته با توجه به شرایط کرونایی مقرر شده که پلیس متناسب با محدودیت اعمال شده در حوزه حمل و نقل عمومی، یک سری ملاحظه هایی که در این خصوص داشته باشد.

توسعه طرح و زوج فرد در تبریز، بعد از تامین زیرساخت ها

وی با بیان این که طرح زوج و فرد زمانی توسعه می یابد که زیرساخت های لازم فراهم شود، می افزاید: بعد از بررسی ها نیز تصمیم بر آن شد که پیشنهاد توسعه طرح زوج و فرد تا خیابان 17 شهریور، بعد از این که یک سری زیرساخت های لازم در این منطقه فراهم شد، اعمال شود و فعلا اعمال نخواهد شد.

معاون حمل و نقل و ترافیک دفتر فنی استانداری آذربایجان شرقی ادامه می دهد: طرح زوج و فرد زمانی موثرتر خواهد بود که سهم سیستم حمل و نقل عمومی در محدوده طرح بالا برود و شهفرایندان بتوانند در این محدوده به جای خودروی شخصی از وسایل نقلیه عمومی بهره مند شوند و یا پیاده محوری مبتنی بر خدمات در این محدوده اعمال شود.

سرعت رانندگان آذربایجان شرقی یک و نیم کیلومتر در ساعت بیش از سایر استان ها

وی با تاکید بر این که سرعت بالا، یکی از رفتارهای ترافیکی در جهتهای برون شهری و داخل شهری استان است، اظهار می کند: متوسط سرعت رانندگان در آذربایجان شرقی یک و نیم کیلومتر در ساعت بیش از سایر استان هاست و این آمار به نوعی رفتار ترافیکی مردم را نشان می دهد؛ همچنین عدم توجه به جلو نیز از دیگر مسائل ترافیکی بوده و علت بیش از 70 درصد تصادفات برون شهری و درون شهری است که تمامی این موارد به فرهنگ رانندگی مربوط می شود.

وی در ادامه به برخی از اقدامات استانداری در حوزه ترافیک اشاره کرده و می افزاید: به بحث انسان محور بودن ترافیک توجه ویژه ای کرده ایم و در راستای اصلاح جهات حرکت نیز مطالعات موثری در حال انجام است. همچنین به جد پیگیر حذف نقاط حادثه خیز درون شهری هستیم و از کمیسیون ها نیز در حوزه توزیع کاربری پیگیری می کنیم که حتما کاربری ها ترافیک محور باشد.

رضاپور ادامه می دهد: مدیریت عالی استان توجه ویژه ای به حوزه تجهیز مثل دوربین، سیستم های کنترل و... دارد و کمیته فرهنگی نیز با حضور تمامی ارگان ها و نهادها ایجاد شده تا بتوانیم قدم های موثری در حوزه فرهنگ سازی های ترافیکی برداریم. در حوزه نوسازی ناوگان حمل و نقل نیز مدیریت شهرداری تلاش می کند.

وی تاکید می کند: در حوزه ماده 108 و حمایت از پلیس راهور نیز پیگیری می کنیم که حضور پلیس نه به صورت مشهود بلکه به صورت نامحسوس مجازی افزایش یابد. همچنین الگوی مدیریت ترافیک سطح شهر تبریز با ایجاد کمیته مشترک ترافیک در شهرداری به سایر شهرستان ها نیز تسری داده می شود و این فرایند برای اولین بار در سطح کشور در حال انجام است.

وی خاطرنشان می کند: در حوزه مدیرت پارک های حاشیه ای هم که شاید یک سال پیش مشکل بزرگی بود تا حدود مطلوبی ساماندهی کرده ایم اما بازهم مسائلی وجود دارد.

آموزش فرهنگ ترافیک، تنها راه نجات از مسائل

مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تبریز در این رابطه به خبرنگاران می گوید: معتقدم راه نجات از مسائل ترافیکی چه در شهر تبریز و چه در کل کشور، آموزش فرهنگ ترافیکی به رانندگان است.

اصغر آدی بیگ ادامه می دهد: هیچ چیز مسائل ترافیکی را چه از بعد روانی ترافیک و چه از بعد ایمنی، درست نمی کند مگر فرهنگ ترافیک؛ طی یک و نیم سال اخیر نیز در این رابطه اقدام به فرهنگ سازی و آموزش فرهنگ رانندگی کرده ایم.

وی اضافه می کند: در این رابطه در فضای مجازی اقدام به نشر کلیپ هایی از علل تصادفات، تخلفات رانندگانی و... کرده و آموزش فرهنگ ترافیک را از مدارس شروع کرده ایم؛ همچنین با کمک متخصصان این حوزه نیز آموزش هایی در فرهنگ سراها و... به شهفرایندان و رانندگان ارائه می دهیم.

وی با تاکید بر این که با همکاری پلیس راهور استان و نهادهای متولی در تلاش برای ارتقای فرهنگ رانندگی هستیم، گفت: معتقدم هر قدر هم هزینه ترافیکی در حوزه تجهیزات و... به کار ببریم، تا بحث استفاده درست از این تجهیزات اتفاق نیافتد و فرهنگ رانندگی توسط رانندگان اعمال نشود، پیروزیت ما نسبی خواهد بود.

آدی بیگ در خصوص عمده تخلفات انجام شده در سطح شهر تبریز، اظهار می کند: متاسفانه طبق آماری که پلیس راهور اعلام کرده، بیشتر تصادفات بر اثر حواس ناجمعی راننده اتفاق افتاده است؛ عدم توجه به جلو و سرعت غیرمجاز نیز از عمده علل حوادث رانندگی در سطح شهر بوده و همچنین انحراف به چپ ، عدم رعایت فاصله و تردد بین خطوط نیز از جمله علل حوادث و مسائل ترافیکی شهر تبریز است.

وی با بیان این که برخی رفتارهای ترافیکی مثل تغییر لاین، عدم تردد بین خطوط و... نیز مسائلی در حوزه ترافیک ایجاد می کند، افزود: در رابطه با مسائل ترافیکی شهر، با پلیس راهور و متولیان امر ترافیک دست به دست هم داده ایم تا این مسائل را مرتفع کنیم.

وی در ادامه با تاکید بر این که خوشبختانه تبریز جزو کلانشهرهایی است که شرایط بهتری از نظر روانی و ایمنی ترافیک دارد، ادامه داد: اما این موضوع کافی نبوده و باید ما مسئولان امر تلاش کنیم تا شرایط ترافیکی شهر بهتر شود.

مدیرعامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تبریز به آثار مثبت اجرای طرح زوج و فرد در هسته مرکزی تبریز هم اشاره کرده و می گوید: طرح زوج و فرد از سال گذشته و با هدف کاهش حجم ترافیک در هسته مرکزی شهر شروع شد و معتقدم این طرح یکی از طرح های پیروز در شهر تبریز بود که باعث شد از حجم ترافیک در هسته مرکزی شهر کاسته شود.

وی اضافه می کند: اثرات این طرح در هسته مرکزی شهر ملموس بود و حدود 30 الی 38 درصد آمار تردد خودرو به ویژه در روزهای پیک ترافیک را کاهش داد.

بررسی متغیرهای نقش آفرین حوزه ترافیک از بعد جامعه شناسی

یک جامعه شناس نیز به خبرنگاران می گوید: ابتدا باید بررسی شود که ترافیک زاییده کدام پدیده هاست؟ طی دهه های اخیر شهرها توسعه یافته و صنعت نیز گسترش پیدا کرده است. جامعه از نظام کشاورزی به سمت نظام صنعتی حرکت کرده، خدمات توسعه یافته اند و شغل ها نیز توسعه و تنوع پیدا کرده اند. نقش خانواده ها پیچیده تر شده و اعضای خانواده از بزرگ ترین تا کوچک ترین عضو، همه در رفت و آمد هستند.

دکتر موسی نیرومند ادامه می دهد: در سبک زندگی جدید، رفت و آمد زیاد شده و مناسبات و روابط اجتماعی توسعه یافته و پیچیده تر شده است. این ها نمونه ای از متغیرها هستند و می توان متغیرهای بسکمک را نام برد که باعث ایجاد پدیده تراکم در شهرها شده است. پدیده تراکم نیز طبعتا جامعه را موتوریزه و جامعه ای در حال حرکت، می کند. در جامعه درحال حرکت، سیستم حمل و نقل مورد فشار واقع شده و در نتیجه مسایل ترافیکی بروز می یابد.

وی تشریح می کند: باید بررسی کنیم آیا جامعه نیز همگام با این تغییرات، عوض شده است؟ آیا استراتژی مدیریت شهری، ساختار و معماری شهر، معابر، سیستم حمل و نقل نیز تغییر یافته و فرهنگ شهری تعریف مجدد شده است؟ زمانی که شهر، صنعت، شغل ها، روابط و... توسعه می یابد، در این شرایط ساختار قبلی دیگر جوابگو نخواهد بود.

وی با تشریح سه متغیر نقش آفرین در حوزه ترافیک، می گوید: انسان به عنوان کسی که در ترافیک تردد می کند، محیط به عنوان ساختار فیزیکی و همچنین سیستم حمل و نقل از جمله این متغیرهای نقش آفرین هستند.

نیرومند ادامه می دهد: اگر بین این متغیرها، انسان نقش آفرینی نکند حتی در ساده ترین سیستم های حمل و نقل نیز مشکل ایجاد خواهد شد. در این رابطه تنها کلیدواژه، ارائه آموزش بوده و باید از راه های متنوع و تاکیدی و از طریق رسانه ها و بسترهای آموزشی، با جدیت و به صورت مستمر و هدفمند آموزش ارائه شود تا افراد جامعه پذیری، الگوپذیری و قانون پذیری را فرابگیرد. باید آموزش در درس و بازی بچه ها جا بیافتد و هیچکس از بارش آموزشی بی بهره نماند.

وی می افزاید: در حوزه محیط نیز باید مطالعه شود که شهر در حوزه جغرافیایی، فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و صنعتی از کدام ویژگی ها برخوردار است و بر اساس این ویژگی ها معماری شهری و جهتهای ترافیکی و... لحاظ شود.

وی خاطرنشان می کند: در حوزه سیستم حمل و نقل نیز باید قانون هایی که خود ایجادگر مسائل ترافیکی است، اصلاح شود و از شهفرایندان نظر گرفته و مشارکت خواسته شود؛ باید پژوهش و تحقیق انجام شود و همچنین سیستم حمل و نقل عمومی باید کارآمد شود، چراکه هرقدر کارآمدتر باشد به همان میزان ترددهای با خودروی شخصی کم تر خواهد شد.

این جامعه شناس در خاتمه با ارائه پیشنهادی، تاکید می کند: برای این که آموزش ها خود جا افتاده و موثر واقع شود باید یک شهرک ترافیک در حومه شهر ایجاد شده و به صورت کنترل شده، آموزش های لازم ارائه شود.

افراد باید از کودکی قانون مند و اخلاق مدار شوند

یک روانشناس نیز در گفت وگو با خبرنگاران، عامل انسانی را تنها یکی از موارد موثر در حوزه تصادفات و مسائل ترافیکی عنوان کرده و می گوید: حالت های روحی و روانی، آموزش های ترافیکی و ویژگی های هیجانی و هوشمندی افراد از جمله مواردی است که در بروز تصادفات و بی نظمی های ترافیکی توسط عامل انسانی نقش دارد.

دکتر حسن صبوری مقدم اظهار می کند: علاوه بر عامل انسانی، ناهنجاری ها و نقایص موجود در حوزه زیرساخت ها مثل کم عرض بودن برخی خیابان ها، کیفیت خودروها و... نیز در بروز مسائل ترافیکی تاثیر دارد.

وی همچنین شخصیت انسان ها را نیز در انجام ناهنجاری های ترافیکی دخیل می داند و می گوید: انسان ها از لحاظ هم شخصیتی تفاوت دارند و این موضوع بر رانندگی افراد هم اثرگذار است، چراکه افراد هنجارگریز در برخورد با قوانین و هنجارهای رانندگی نیز قانون گریزی کرده و هنجار شکنی خواهند کرد.

وی اشاره می کند: چالش ها و برخوردهایی که در جریان سنگینی ترافیک اتفاق می افتد، تنها به علت مسائل ترافیکی نیست، چراکه مسائل خانوادگی، فشارهای روحی، خشم و عصبانیت درونی و ... نیز در این رابطه نقش دارند.

صبوری مقدم در این خصوص تاکید می کند: رانندگانی که شرایط روحی مناسبی ندارند، باید از رانندگی پرهیز کرده و اگر در وسط جاده دچار چنین ناراحتی های روحی شدند، باید خودرو را متوقف کرده و بعد از مساعد شدن حالات روحی، به جهت خود ادامه دهند، چرا که بی توجهی در این رابطه ممکن است نتایج تلخی را به دنبال داشته باشد.

وی می گوید: افراد برای رانندگی باید از لحاظ هیجانی و روحی در شرایط مناسبی قرار داشته باشند، چرا که حالات روانی و هیجانی، بر نحوه رانندگی اثرگذار بوده و بی توجهی در این رابطه می تواند به چالش های ترافیکی دامن بزند.

وی، آموزش فرهنگ رانندگی را بهترین راه برای جایگزین کردن رفتارهای درست به جای رفتارهای غلط عنوان کرده و می افزاید: این آموزش ها باید از مدارس شروع شده و افراد از دوران کودکی قانون مندی و اخلاق مداری را یاد بگیرند؛ طی فرآیند اخذ گواهی نامه نیز، باید آموزش های بیشتری در این خصوص انجام شود.

البته ناگفته نماند که شهفرایندان و عابران پیاده نیز در رابطه با قوانین ترافیکی مسئولیت هایی بر عهده دارند که رعایت آن ها نیز می تواند در کاهش مسائل ترافیکی شهر تبریز مفید واقع شود.

منبع: خبرگزاری ایسنا
انتشار: 16 شهریور 1399 بروزرسانی: 6 مهر 1399 گردآورنده: lov-e.ir شناسه مطلب: 965

به "تبریز و چالش های ترافیکی" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "تبریز و چالش های ترافیکی"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید